فهرست مطالب
تفاوت کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری
فیوز مینیاتوری یک وسیله حفاظتی بوده که می‌تواند از جریان ۲ تا ۶۳ آمپر را در مصرف‌های صنعتی ، تجاری و … محافظت نماید. قبل از اینکه با تفاوت کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری آشنا شویم بهتر است با سه ویژگی اصلی فیوز مینیاتوری آشنا شویم:
۱- محافظت در مقابل اضافه جریان (Over Load)
۲- محافظت در مقابل اتصال کوتاه (Short Circuit)
۳- کوتاه کنندگی جریان
کلید اتوماتیک، قطعه مکانیکی اتصال و قطع خودکار جریان است. این کلیدها از دو حالت محافظت استفاده می‌کنند، بعد از اینکه اشتباه اضافه‌بار از طریق یک رله حرارتی و خطای اتصال کوتاه از طریق یک رله الکترومغناطیسی مشخص شد، فرمان قطع کلید داده می‌شود. هر یک از این محافظت‌کننده‌ها بخشی از منحنی قطع کلید را به عهده گرفته‌اند. کلید اتوماتیک قدرت زیادتری را می‌تواند تحمل نماید و همین‌طور قابل تنظیم هستند.
یکی از مزیت‌های کلید اتوماتیک، امکان کاربرد این کلیدها در شبکه برق DC و AC است اختلاف کلیدها در این شبکه‌ها در توان قطع آن است به روشی که در حالت DC کلید توان قطع کمتری در مقایسه به حالت AC دارد. لازم به گفتن است که فقط کلید اتوماتیک اشنایدر در هر دو حالت AC و DC کار می‌کنند و کلیدهای قابل تنظیم کمپکت اشنایدر فقط در حالت AC استفاده می‌شوند.
2 کارکرد داخلی فیوز مینیاتوری
یک فیوز از این دو حالت طرز کار برای کارکرد خود استفاده می‌کند:
1. کارکرد بی متالی برای محافظت از اضافه‌بار
2. کارکرد مغناطیسی برای محافظت از اتصال کوتاه
جریان اتصال کوتاه از طریق سیم‌پیچ که تعداد قطر زیاد و دور کم دارد به حالت مغناطیسی مشخص می‌شود و فیوز مینیاتوری عمل می‌کند.
مشخص کردن جریان اضافه‌بار وظیفه یک فلز است که از طریق عبور جریان زمان‌دار زیادتر از جریان نامی، گرم شده و به‌وسیله خم شدن سبب عمل تماس فیوز شده و مدار را قطع می‌کند.
کلیدهای مینیاتوری تند کار در مدارهای روشنایی (فاقد موتور) و از کلیدهای مینیاتوری کند کار در مدارهای موتوری کاربرد دارند.
مزایای کلیدهای مینیاتوری در این است که فضای کمی می‌گیرند و می‌توان آن‌ها را در کنار یکدیگر به حالت ردیفی چید.
از این کلیدها می‌توان در منازل استفاده کرد و بخش‌های گوناگون ساختمان را از راه آن‌ها تغذیه کرد تا اگر مشکلی در بخشی از ساختمان ایجاد شد، سبب قطع کامل جریان نشود.
فیوز مینیاتوری قابلیت استفاده در تابلوهای کوچک و منزل‌ها را نیز دارند. کلیدهای مینیاتوری در درون جعبه‌تقسیمی که در هر واحد آپارتمانی گذاشته‌شده‌اند، قرار می‌گیرند.
7 مشخصه اصلی فیوز مینیاتوری
- فیوز مینیاتوری باید از گونه مغناطیسی-حرارتی باشد و بدنه آن مقاومت مکانیکی و حرارتی کافی برای تحمل ادامه‌بار جریان نامی گفته‌شده آن را داشته باشد.
- بدنه فیوزهای مینیاتوری باید بتواند قدرت اتصال کوتاه و جریان اضافه‌بار را تحمل کند؛ جریان‌هایی که کلید، علت محافظتی آن بوده و در وضعیت کاری ذکرشده است.
- میزان محافظت کلید باید با درجه محافظت تابلو سازگاری داشته و از میزان محافظت تابلو کم نکند.
- جلد دربرگیرنده جزء عمل‌کننده محافظتی، باید به جهت خودداری از تماس شخص با سازوکار گفته‌شده کاملاً مهروموم شده باشد.
- قطعات فلزی سازوکار عمل‌کننده کلید باید از نوع بادوام بوده تا در وضعیت آب و هوایی ناجور خراب نشود.
- ترمینال‌های کلید باید به صورتی انتخاب شود که از پاشیده شدن کابل و سیم اتصال داده‌شده به آن خودداری شود.
- ذخیره‌های پیچ ترمینال‌ها باید در فلز مقاوم شود. پایان آچارخور پیچ‌ها باید گرد باشد تا از آسیب رساندن به سیم‌ها خودداری کند.
2 کاربرد اصلی کلید اتوماتیک
کلیدهای اتوماتیک به‌عنوان وسیله محافظتی در موارد زیر کاربرد دارند:
1. محافظت از دستگاه و مدارها: در مقابل جریان اضافه‌بار و اتصال کوتاه
غرض از محافظت اضافه‌بار در فیوزهای اتوماتیک، فیوزهایی هستند که رله قابل تنظیم اضافه‌بار دارند. (تنظیم رله حرارتی)
2. تأمین امنیت: در حالت اتصال کوتاه میان بدنه هادی و یا هادی محافظتی با هادی فاز نول و یا ارت برای جلوگیری از برق‌گرفتگی
مهم ترین ویژگی کلید اتوماتیک
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم کلیدهای اتوماتیک توانایی تنظیم آن‌ها برای محدوده‌های مختلف است. کلیدهای اتوماتیک غالباً دارای یک عقربه کنترل در زیر کلید هستند که این توانایی را به کاربر می‌دهند که مقدار دقیق جریان کارکرد کلید را برای دو محافظت مغناطیسی و حرارتی معین کند. این در صورتی است که کلیدهای مینیاتوری محدوده ثابت دارند.
2 مدل پر طرفدار فیوز مینیاتوری
فیوز مینیاتوری انواع متفاوتی دارد که بر طبق عملکرد آن‌ها دسته‌بندی شده‌اند. پراستفاده‌ترین نوع فیوز مینیاتوری، نوع موتوری (c) و روشنایی (B) است که در ایران کاربرد بسیاری دارد.
8 تفاوت اصلی کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری
در ادامه اصلی ترین تفاوت‌های کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری را به تفکیک بررسی می‌کنیم:
محدوده جریان
اولین اختلاف فیوز مینیاتوری و کلید اتوماتیک محدوده جریان است. فیوز مینیاتوری و کلید اتوماتیک هر دو جریان اتصال کوتاه و اضافه‌بار را مشخص کرده و مدار را قطع می‌کنند.
ولی اولین تفاوت کلید اتوماتیک و فیوز، در محدوده جریان فیوزهاست. فیوز مینیاتوری از ۲ آمپر تا ۶۳ آمپر تولید می‌شود.
البته در برخی مدل‌ها فیوز مینیاتوری در محدوده ۸۰، ۱۰۰ و ۱۲۵ هم تولید شده ولی معمول نیست، ولی کلید اتوماتیک در محدوده ۲۵ تا ۱۶۰۰ آمپر تولید می‌شود.
توانایی تنظیم
دومین تفاوت کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری در توانایی تنظیم است. کلید اتوماتیک دو گونه قابل تنظیم و فیکس دارد.
در کلیداتوماتیک قابل تنظیم می‌شود جریان فیوز را در یک رنج مشخص نوسان داد و این مزیت بسیار زیادی است.
به این معنا که شما می‌توانید یک فیوز در رنجی برای جریان‌های متفاوت را به‌کار گیرید. این در صورتی است که فیوزهای مینیاتوری توانایی تنظیم ندارند.
قابلیت قطع
سومین تفاوت کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری در قابلیت قطع آن‌هاست.
فیوز مینیاتوری اغلب توانایی قطع ۶ یا ۱۰ کیلو آمپر دارد.
به منظور برخورداری از مداری با توانایی قطع بالاتر، از کلید اتوماتیک در توانایی قطع ۲۵ و ۳۶، ۵۰ و ۷۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ و نیز ۲۰۰ کیلوآمپر، می‌توانید استفاده نمایید.
دو حالته و سه حالته بودن
چهارمین تفاوت کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری حالت کارکرد آن‌هاست. فیوز مینیاتوری تنها دو حالت اتصال و قطع دارد.
ولی کلید اتوماتیک سه‌حالته است: حالت اتصال، حالت تریپ و حالت قطع. در روش تریپ کلید در وسط قرار دارد.
اندازه
با دقت به همه خصوصیت‌هایی که اشاره شده برای کلیدهای اتوماتیک، معمولاً این نوع فیوزها دارای سایز و حجم بزرگ‌تری برای خاموش کردن جرقه در مقایسه به فیوزهای مینیاتوری هستند.
توانایی نصب رله کنترلی
کلید اتوماتیک توانایی نصب انواع رله‌های کنترلی مانند رله شنت تریپ و آندر ولتاژ را دارد. اضافه بر این می‌توان کلید اتوماتیک را موتوری کرد.
به این مفهوم که فیوز به‌وسیله موتور نصب شده روی آن متصل و قطع شود؛ بنابراین کلید اتوماتیک از راه دور قابل‌کنترل است. ولی فیوز مینیاتوری این توانایی را ندارد.
محافظت
فیوزهای مینیاتوری فقط دارای یک نوع محافظت برای بار هستند، محافظت مغناطیسی.
این به این مفهوم است که فیوزهای مینیاتوری فقط در حالتی که خطای اتصال کوتاه اتفاق افتاده باشد مدار را قطع می‌کنند. در سمت دیگر کلیدهای اتوماتیک می‌توانند هر دو گونه محافظت حرارتی و الکتریکی را برای بار به وجود آورند. این توانایی باعث می‌شود که کاربرد فیوزهای میناتوری برای بارهای موتوری بسیار محدود شود (فقط برای بارهای بسیار کوچک).
بزرگی وسایل جانبی برای یک کلید اتوماتیک به درجات از یک فیوز مینیاتوری زیادتر است. این ویژگی این توانایی را به فیوز می‌دهد که محدوده بزرگی از محافظت‌ها و مدیریت‌ها را برای بار مهیا کند.
فیوز میناتوری هم تعداد کمی از وسایل جانبی را دارا بوده ولی تهیه نمودن آن سخت‌تر بوده و با توجه به نرخ آن‌ها به کار گرفتن آن‌ها به‌صرفه نیست.
خطا
کارکرد در حالت ایجاد خطا یکی از تواناهایی مهم کلیدهای اتوماتیک است یکی از ویژگی های کلیدهای اتوماتیک سه‌حالته بودن سوئیچ آن‌هاست، به این صورت که، در حالت ایجاد خطا در یک فیوز اتوماتیک، فیوز به‌جای قرار گرفتن در وضعیت قطع در وضعیت خطا قرار می‌گیرد و این ویژگی امکان دیدن ایجاد قطعی مدار و بازشناختن دلیل آن (بروز خطا یا قطع دستی) را به ما می‌دهد.
این در صورتی است که فیوزهای مینیاتوری فقط دو وضعیت کارکرد باز و بسته دارند. توانایی مدیریت خودکار یا مدیریت از راه دور به‌وسیله اضافه کردن یک سازوکار موتوری به فیوز اتوماتیک می‌توان این توانایی را برای آن ایجاد کرد که از راه دور یا از طریق یک سامانه الکتریکی بسته یا باز شود.
قیمت زیاد آن استفاده از آن را بسیار کم کرده ولی فیوزهای میناتوری به‌هیچ‌عنوان این توانایی را ندارند و برای اتصال و قطع از راه دور می‌بایست از کنتاکتور در مدار آن‌ها استفاده کرد.
تعداد پل‌های فیوزهای میناتوری در همه مدل‌ها برای تعداد پل‌های 1 تا چهار برای همه محدوده‌ها و با همه ویژگی‌ها تولید می‌شوند.
این در صورتی است که کلیدهای اتوماتیک را برای مصرف‌کننده‌های تک پل فقط می‌توان در بعضی مدل‌ها پیدا کرد و محدوده جریانی و ویژگی الکتریکی آن‌ها هم بسیار محدود است.
تفاوت کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری را در 8 مشخصه اصلی محدوده جریان، توانایی تنظیم، قابلیت قطع، دو حالته و سه حالته بودن، اندازه، توانایی نصب رله کنترلی، محافظت و خطا بررسی کردیم.
فیوز مینیاتوری یک وسیله محافظتی است که از جریان 2 تا 63 آمپر را در مصرف های صنعتی ، تجاری و … محافظت نماید.
اما کلید اتوماتیک یک قطعه مکانیکی اتصال و قطع خودکار است. کلید اتوماتیک دو حالت محافظت کلی دارد.
امیدواریم این مقاله به سوالات شما در خصوص تفاوت کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری پاسخ داده باشد همچنین شما نیز می توانید تجربیات و نظرات خود را در خصوص کلید اتوماتیک و فیوز مینیاتوری با ما در میان بگذارید.
بروزرسانی 6.6.1400
